OESO-landen besteedden in 2022 onvoldoende aan ontwikkelingssamenwerking

Oorlogen, klimaatrampen, wereldwijde armoede die opnieuw stijgt en talloze mensen op de vlucht. Terwijl de wereld zich van crisis naar crisis sleept, blijven de uitgaven voor officiële ontwikkelingssamenwerking ver onder de reële noden. Dat blijkt uit cijfers die vandaag werden bekendgemaakt door de OESO. De Belgische uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking schieten ruim tekort. “De basisrechten van miljarden mensen komen in het gedrang.”

OESO-landen besteedden in 2022 0,36% van het Bruto Nationaal Inkomen (BNI) aan ontwikkelingssamenwerking, goed voor 204 miljard dollar. Dat blijkt uit de voorlopige cijfers die de organisatie van 30 industrielanden vandaag bekendmaakt. Het gaat in reële termen om een stijging ten opzichte van het jaar voordien met 13,6%. ​ 

“We zien wereldwijd een verschuiving van middelen naar Oekraïne,” zegt 11.11.11-expert Griet Ysewyn. “De impact van de oorlog daar is enorm, maar we mogen de rest van de wereld niet in de steek laten.” Diezelfde waarschuwing klonk een jaar geleden ook al bij de VN. De oorlog in Oekraïne dreigde bestaande programma’s te ondergraven doordat landen hun financieringsbeloftes steeds minder inlosten. Uit de OESO-cijfers lijkt dat vooral landen in de meest kwetsbare context, zoals de Democratische Republiek Congo en Burkina Faso, daar de gevolgen van ondervinden. ​ 

Voor de zogenaamde Duurzame Ontwikkelingsdoelen zou het tekort al oplopen tot 4 biljoen dollar. Als die doelstellingen niet gehaald worden zullen volgens de VN de basisrechten van miljarden mensen in het gedrang komen en komt de leefbaarheid van de planeet nog meer in het gedrang. 

“In 2021 verdubbelde het aantal mensen dat nood heeft aan bescherming. Extreme armoede stijgt opnieuw voor het eerst in twintig jaar en de voedsel- en prijzencrisis raast wereldwijd om zich heen”, stelt 11.11.11-directeur Els Hertogen: “Die perfecte storm treft lage- en middeninkomenslanden des te harder. De budgetten voor officiële ontwikkelingssamenwerking moeten deel uitmaken van het antwoord hierop. Toch wordt er nog amper gereageerd.” 

België blijft ver beneden verwachtingen 

De Belgische officiële ontwikkelingssamenwerking stijgt met 7% ten opzichte van 2021. Dat ligt vooral aan extra middelen die werden vrijgemaakt voor Oekraïne. Die additionele steun ging niet ten koste van andere internationale uitdagingen. Een andere oorzaak voor de stijging zijn de toegenomen uitgaven voor de opvang van vluchtelingen in België zelf: goed voor ongeveer één tiende van de totale Belgische officiële ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast heeft Vlaanderen, in tegenstelling tot het federale niveau, de kost voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen ook meegeteld. Deze uitgaven meetellen geeft een vertekend beeld volgens 11.11.11. 

“Het is cruciaal dat mensen waardig worden opgevangen. Maar de middelen waarover we het hebben moeten bijdragen aan structurele verbeteringen in lage en middeninkomenslanden zelf,” benadrukt 11.11.11-expert Griet Ysewyn. “Als je daarnaar kijkt, blijven we ter plaatse trappelen en ver beneden de internationale doelstellingen.” 

Zonder dit soort uitgaven besteedt België in realiteit amper 0,41% van het bni aan officiële ontwikkelingssamenwerking. Daarmee blijft ons land ver beneden de internationale doelstelling van 0,7%. Nochtans kondigde de federale regering in het regeerakkoord een bindend groeipad aan om de 0,7% van het bni voor ontwikkelingssamenwerking te bereiken tegen 2030. Die belofte werd afgelopen zomer nog bevestigd in het kader van de onderhandelingen voor het defensiebudget. ​ 

“België zou fors meer investeren in defensie, mits ook de internationale doelstelling voor officiële ontwikkelingssamenwerking zou worden gehaald. In de realiteit zien we enkel dat de regering ter plaatse trappelt. We verwachte een grondige koerswijziging in het laatste jaar van deze legislatuur,” aldus 11.11.11. ​ 

Voor de redactie: 

Perscontact: Charlotte Vandegehuchte (persmedewerker), +32 497 16 48 54, [email protected]